ლექსის დაწერას წინ უძღოდა მცირე ისტორია: მოულოდნელად მეზობელი სოფლიდან სკოლის მეგობარი დამემგზავრა და მომიყვა, ბაკალავრიატი დავამთავრე და მაგისტრატურაზე საზღვარგარეთ ვსწავლობ, ამ დრომდე სულ თან ვმუშაობდი და სახლიდან ფული საერთოდ არ გამომირთმევიაო...
უსაზღვრო მთებს და მთა საზღვრებსაც კი გადალახავ, როცა გეზია გზაზე შენი აზრი თუ ვიზა. შენ შეგიძლია გქონდეს ძალაც, რომელიც არ გაქვს, და ამ სურვილით მიაღწიო სასურველ მიზანს.
არ იცი, თუმცა კარგად იცი ფუტკრების ენაც; დიდია, მაგრამ პატარაა ვარსკვლავი - შორი; შენ შეიძლება დაიქანცო, როცა ისვენებ, და დაისვენო - გარჯითა და მოყვარე შრომით.
აკი, ზღვასავით ივსებოდნენ ბარიერები, და რწმენის წამით ამაგრებდი დრომოჭმულ ჯებირს. თუ სირთულეებს ბავშვობიდან სცნობ, ეფერები, სულ, სულ ადვილად, სიბერემდე ბავშვური რჩები
და ცხოვრებაში კენწეროა წუთი ყოველი... და იბადები, თუნდაც მძიმე ბედი გეწეროს, და მომავლიდან გარდმოვლენილ იმ აწმყოს ელი, რომლის წარსულსაც ეფუძნება, სწორედ, კენწერო.
უსაზღვრო მთებს და მთა საზღვრებსაც კი გადალახავ, როცა გეზია გზაზე შენი აზრი თუ ვიზა. შენ შეგიძლია გქონდეს ძალაც, რომელიც არ გაქვს, და ამ სურვილით მიაღწიო სასურველ მიზანს.
ავტორი: მუხრან აბაშიძე
კომენტარები |
ილუსტრაციები |
რეცენზიები |
|
6. მიკვირს და მშურს თქვენი თავდაჯერებულობის მიკვირს და მშურს თქვენი თავდაჯერებულობის
5. განთიადელი, მართალს ბრძანებთ, დიდ მნიშვნელობას ვანიჭებ ჟღერადობას და თანხმოვანთა გამეორებაც ამ გარემოებას თანხმობს, შინაარსობლიობაზე კი სწორედ ეგ სიტყვა მეტყველებს - ,,ნაზავი". რადგან სამყარო ერთია, როგორც ცისარტყელა, - ბუნებრივია, რომ ფერები მათდაუნებურად ერთიანდებიან, თუმცა, შეამჩნევდით ალბათ, რომ ვცდილობ, შავი ფერი - თეთრისკენ, სევდა - სიხარულისკენ მიედინებოდეს , რათა დინება იყოს ბედნიერებანადები, სილამაზენაზავი... ამ შინაარსით, ამ სახეებით გარემოვიცავ ნაწერს. საერთოდ, შინაარსიც საჭიროა და ჟღერადობაც, თუმცა, თუ მათ მეტ-ნაკლებობაზე ვისაუბრებთ, მიმაჩნია, რომ ლექსში ჟღერადობა უნდა ჭარბობდეს და მთავრობდეს, ვიდრე სხვა რომელიმე მახასიათებელი. ლექსი უნდა მღეროდეს გარეგნულობით, მკითხველი კი ცეკვავდეს სულიერებით. ეს სიმღერა სმენადი უნდა იყოს ისე, როგორც უცხოური სიმღერის ენა გვესმის, უცხო ენა რომც არ ვიცოდეთ, მაინც. ამ საიტზე, და არა მარტო, ხშირად შემხვედრია თეთრი ლექსები, რაოდენობრივად შეიძლება ჭარბობდეს კიდეც ჩვეულებრივს. დიახ, განცდების გამოხატვა კარგია, მაგრამ ცუდი იქნება, თუ მათით დაიკარგება პოეზიის სილამაზე; დაშავდება, თუ თეთრი ლექსებით გადაშავდება იგი( ზომაზე მეტად). ,,ნაზავი"-ს ჩემთვის სწორედ შინაარსობლივი და სილამაზური დატვირთვა აქვს, მით უფრო იგივეთანხმოვნიან სიტყვებთან, როგორებიცაა: გზანაზავი, მზენაზავი, გეზნაზავი, მუზანაზავი, მზერანაზავი, სილამაზენაზავი ... ესენი პირველად ჩემი ნათქვამი სიტყვებია, ჩემებია, მაგრამ ისინი ქართული ენის საკუთრებებია. ,,სულისცალი"-ც ჩემია ლექსიდან ,,სულისცალის გულისცემა", თუმცა მოგვიანებით წავიკითხე, ერთ-ერთი ავტორი წერდა, ,,სულისცალი" ჩემი მოფიქრებულია და ჩემს კრებულსაც ასე დავარქვიო. ერთის მხრივ, ცხადია, არ მესიამოვნა, რომ მიისაკუთრა, მეორეს მხრივ კი ყველასგან და ყოველთვის მესიამოვნება, თუ გავრცელდება მსგავსი აღქმადობა, აჩქარდება ქართული ენით ტკბობის დინება. ზუსტად მახსოვს, ამ ლექსის გამოქვეყნების შემდეგ სხვა პოეტებმა თავიანთ ლექსებში გამოიყენეს სიტყვები : ,,მუზისცალი"; ,,გულისცალი" და ა.შ. რა თქმა უნდა, ეს ქართული ენის დამსახურებაა და არა ჩემი, მაგრამ ლიტერატურული სამყარო იმას ემსახურება, რომ გაამრავალფეროვნოს თვალსაწიერი, დაინტერესებულთა. ჩემი განცდა და სურვილიც ესაა და არა ,,ორიგინალურობა" ან სხვა რამ. დასასრულს, ვიტყვი ასე, რომ არც პოეზია ვარგა ყოვლად უშინაარსოდ და არც პროზა - ყოვლად უმხატვრულსახეებოდ. სწორედ მათი ერთობლიობა ამოძრავებს ლიტერატურულად ატირებულ მატარებელს. განთიადელი, მართალს ბრძანებთ, დიდ მნიშვნელობას ვანიჭებ ჟღერადობას და თანხმოვანთა გამეორებაც ამ გარემოებას თანხმობს, შინაარსობლიობაზე კი სწორედ ეგ სიტყვა მეტყველებს - ,,ნაზავი". რადგან სამყარო ერთია, როგორც ცისარტყელა, - ბუნებრივია, რომ ფერები მათდაუნებურად ერთიანდებიან, თუმცა, შეამჩნევდით ალბათ, რომ ვცდილობ, შავი ფერი - თეთრისკენ, სევდა - სიხარულისკენ მიედინებოდეს , რათა დინება იყოს ბედნიერებანადები, სილამაზენაზავი... ამ შინაარსით, ამ სახეებით გარემოვიცავ ნაწერს. საერთოდ, შინაარსიც საჭიროა და ჟღერადობაც, თუმცა, თუ მათ მეტ-ნაკლებობაზე ვისაუბრებთ, მიმაჩნია, რომ ლექსში ჟღერადობა უნდა ჭარბობდეს და მთავრობდეს, ვიდრე სხვა რომელიმე მახასიათებელი. ლექსი უნდა მღეროდეს გარეგნულობით, მკითხველი კი ცეკვავდეს სულიერებით. ეს სიმღერა სმენადი უნდა იყოს ისე, როგორც უცხოური სიმღერის ენა გვესმის, უცხო ენა რომც არ ვიცოდეთ, მაინც. ამ საიტზე, და არა მარტო, ხშირად შემხვედრია თეთრი ლექსები, რაოდენობრივად შეიძლება ჭარბობდეს კიდეც ჩვეულებრივს. დიახ, განცდების გამოხატვა კარგია, მაგრამ ცუდი იქნება, თუ მათით დაიკარგება პოეზიის სილამაზე; დაშავდება, თუ თეთრი ლექსებით გადაშავდება იგი( ზომაზე მეტად). ,,ნაზავი"-ს ჩემთვის სწორედ შინაარსობლივი და სილამაზური დატვირთვა აქვს, მით უფრო იგივეთანხმოვნიან სიტყვებთან, როგორებიცაა: გზანაზავი, მზენაზავი, გეზნაზავი, მუზანაზავი, მზერანაზავი, სილამაზენაზავი ... ესენი პირველად ჩემი ნათქვამი სიტყვებია, ჩემებია, მაგრამ ისინი ქართული ენის საკუთრებებია. ,,სულისცალი"-ც ჩემია ლექსიდან ,,სულისცალის გულისცემა", თუმცა მოგვიანებით წავიკითხე, ერთ-ერთი ავტორი წერდა, ,,სულისცალი" ჩემი მოფიქრებულია და ჩემს კრებულსაც ასე დავარქვიო. ერთის მხრივ, ცხადია, არ მესიამოვნა, რომ მიისაკუთრა, მეორეს მხრივ კი ყველასგან და ყოველთვის მესიამოვნება, თუ გავრცელდება მსგავსი აღქმადობა, აჩქარდება ქართული ენით ტკბობის დინება. ზუსტად მახსოვს, ამ ლექსის გამოქვეყნების შემდეგ სხვა პოეტებმა თავიანთ ლექსებში გამოიყენეს სიტყვები : ,,მუზისცალი"; ,,გულისცალი" და ა.შ. რა თქმა უნდა, ეს ქართული ენის დამსახურებაა და არა ჩემი, მაგრამ ლიტერატურული სამყარო იმას ემსახურება, რომ გაამრავალფეროვნოს თვალსაწიერი, დაინტერესებულთა. ჩემი განცდა და სურვილიც ესაა და არა ,,ორიგინალურობა" ან სხვა რამ. დასასრულს, ვიტყვი ასე, რომ არც პოეზია ვარგა ყოვლად უშინაარსოდ და არც პროზა - ყოვლად უმხატვრულსახეებოდ. სწორედ მათი ერთობლიობა ამოძრავებს ლიტერატურულად ატირებულ მატარებელს.
4. რამდენიმე ლექსი წავიკითხე და ვფიქრობ შინაარსზე მეტ მნიშვნელობას ფორმას და ალიტერაციებს ანიჭებთ. არის საინტერესო მხატვრული სახეებიც, მაგრამ ორიგინალურობის სურვილით ხან გადამლაშება გამოგდით.
სიტყვა-ნაზავს იმდენად ხშირად იყენებთ, რომ ცოტა მოსაწყენია.
რამდენიმე ლექსი წავიკითხე და ვფიქრობ შინაარსზე მეტ მნიშვნელობას ფორმას და ალიტერაციებს ანიჭებთ. არის საინტერესო მხატვრული სახეებიც, მაგრამ ორიგინალურობის სურვილით ხან გადამლაშება გამოგდით.
სიტყვა-ნაზავს იმდენად ხშირად იყენებთ, რომ ცოტა მოსაწყენია.
3. ნექტარი და მუხა, გაიხარეთ ძალიან, დიდი მადლობა გულისხმიერებისთვის. დღეს ერთგან ვთქვი, მხიბლავს შავ - თეთრი ფერების ფერება და ღრუბლები ალუბლობენ მეთქი. ყოფიერება მართლაც მათი ნაზავია. საკმარისია, ულამაზესი მიზეზი უპოვო და ყოველივე მშვენიერდება. სხვა გზა არცაა, - გზა გეზს მოითხოვს და უმჯობესია ღრუბლებიც ალუბლობდნენ. ნექტარი და მუხა, გაიხარეთ ძალიან, დიდი მადლობა გულისხმიერებისთვის. დღეს ერთგან ვთქვი, მხიბლავს შავ - თეთრი ფერების ფერება და ღრუბლები ალუბლობენ მეთქი. ყოფიერება მართლაც მათი ნაზავია. საკმარისია, ულამაზესი მიზეზი უპოვო და ყოველივე მშვენიერდება. სხვა გზა არცაა, - გზა გეზს მოითხოვს და უმჯობესია ღრუბლებიც ალუბლობდნენ.
2. ნამდვილი , იმედიანი ლექსი. ძალიან მომეწონა.
უსაზღვრო მთებს და მთა საზღვრებსაც კი გადალახავ, როცა გეზია გზაზე შენი აზრი თუ ვიზა. შენ შეგიძლია გქონდეს ძალაც, რომელიც არ გაქვს, და ამ სურვილით მიაღწიო სასურველ მიზანს.
ასე უნდა ლექსის წერა და არა წუწუნი! ნამდვილი , იმედიანი ლექსი. ძალიან მომეწონა.
უსაზღვრო მთებს და მთა საზღვრებსაც კი გადალახავ, როცა გეზია გზაზე შენი აზრი თუ ვიზა. შენ შეგიძლია გქონდეს ძალაც, რომელიც არ გაქვს, და ამ სურვილით მიაღწიო სასურველ მიზანს.
ასე უნდა ლექსის წერა და არა წუწუნი!
1. აქ არის გონიერება, სისადავე, აზრი საოცარი და თავისებურება, საინტერესოდ გადმოცემული, და ყველაფერიც სწორედ ეგრეა, როგორც აქ აღწერეთ. კარგია ასეთი ადამიანები, რომ არსებობენ ჩვენს შორის. ეს მახარებს, დამახარბებს ამ ცხოვრებას. შვილები ასეთი, ასეთივე თაობები სასურველია ორივემხრივად. აქ არის გონიერება, სისადავე, აზრი საოცარი და თავისებურება, საინტერესოდ გადმოცემული, და ყველაფერიც სწორედ ეგრეა, როგორც აქ აღწერეთ. კარგია ასეთი ადამიანები, რომ არსებობენ ჩვენს შორის. ეს მახარებს, დამახარბებს ამ ცხოვრებას. შვილები ასეთი, ასეთივე თაობები სასურველია ორივემხრივად.
|
|
მონაცემები არ არის |
|
|