| ავტორი: ღვთისშვილი ჟანრი: კრიტიკა-პუბლიცისტიკა 12 სექტემბერი, 2015 |
ნაწარმოები შეიცავს უცენზურო ფრაზებს
თუ თქვენ გინდათ ნახოთ მხოლოდ ეს ნაწარმოები, დააჭირეთ აქ
ხანდახან მგონია, რომ ხმა არ მაქვს, ან კიდევ არ ვჩანვარ. ერთის თქმა მინდა და ყველა სხვანაირად გებულობს. ერთის გაკეთება მინდა და არ ჩანს ისე, როგორც უნდა გამოჩნდეს. გასაგებია, რომ ყველა ინდივიდუალურია და ყველას თავისი აზრი აქვს. რატომ იწყებს ადამიანი წერას? უნდა თქმა და რასავ ვერ ლაპარაკობს, ფურცელზე გადააქვს. XXI საუკუნეში სიტყვის თავისუფლებისთვის იბრძვის ყველა. მანამდეც ასე იყო ალბათ. ალბათ ვინც წერს, ყველას თავის თავთან ააქვს პრობლემა. ეჭვი მეპარება ვიგაცამ იმის გულისთვის შექმნა ნაწარმოები ან პოემა, რომ “დიდება” მოეპოვებინა. რუსთაველი ამაზე არ ფიქრობდა დარწმუნებული ვარ. ისე ვერ დაწერდა სიბრძნეს. წარმომიდგენია ვინ იყო თამარი. თამარ მეფეს უფრო დიდი წვლილი მიუძღვის “ვეფხისტყაოსანში”, ვიდრე რუსთაველს. მაგრამ, როცა წიგნს ვკითხულობთ, თამარი არ გვახსოვს, ტრიალებს პერსონაჟები. დიდებულია. ჩვენს ოჯახებში (ამ პერიოდში ნაკლებად) საპატიო ადგილს იკავებს “შოთას” წიგნი. სასტუმრო ოთახში ყველაზე თვალსაჩინო ადგილზე უნდა იდოს, რომ სტუმარმა შეაფასოს შენი ინტელექტი. ზოგს შეიძლება არც ქონდეს გადაშლილი, მაგრამ მისი ბებია რომ კითხულობდა? იყოს. რა ხელს უშლის? ჩვენ რა ვკითხულობთ დღეს? ვკითხულობთ კი საერთოდ? დიდად განათლებული არც მე გახლავართ, მაგრამ ვთვლი წიგნის გარეშე არაფერი არ გამოვა. 1000 წიგნი გქონდეს შეიძლება წაკითხული და 10 გამოგადგეს. ვისაც 10 აქვს წაკითხული? მაგარი გამართლება უნდა. დღევანდელი თაობა: ცხვირზე საყურე, ჭიპზე რკინა (საყურე დავარქვა?), სადაც კი რამის გახვრეტა შეიძლება ვიხვრეტთ. თმის ფერი: ლურჯი, მწვანე, იასამნის ფერი. ვარცხნილობა: გულის ამრევი. ქალს გრძელი თმა ქონდა, კაცს-მოკლე. ახლა პირიქითაა ყველაფერი. ქალი გავს კაცს, კაცი-ქალს. სანამ არ გაშიშვლდება ვერ გაარკვევ რა სქესისაა. ან თუნდაც გაშიშვლდა, უნდა იკითხო ვინ იყო რომ დაიბადა, კაცი თუ ქალი. გადააკეთე რაც გინდა, როგორც გინდა, რა ფორმის გინდა. დღეს არ გვაქვს პრობლემა. დღეს “დემოკრატიაა”. ვიღებთ ყველაფერს აშშ-დან და ევროპიდან. ვინ ვართ ჩვენ? ქართველი ერი, მართმადიდებელი ქრისტიანნი. ფარნავაზის (ძვ.წ. IV-III სს) შთამომავლები. მოგვცა ქართული ქართული დამწერლობა, რომელიც შევცვალეთ ინგლისური ანბანით. დღეს ქუჩაში ინგლისური ასოები უფრო ჭარბობს, ვიდრე ქაერთული. 70წლის, ჩამოსულმა გლეხმა რა უნდა გაარკვიოს თბილისის ქუჩებში? სად შევიდეს? ნაყინის საჭმელად, თუ პასპორტის სურათის გადასაღებად? ვერ გაარკვევს. მისი ბრალიცაა. ვერ იფიქრა, რომ ჩვენ ქართველი ხალხი “წინ” მივდივართ. თავის დროზე უნდა ესწავლა ინგლისური. მერე უკვე გვიანაა. ბაბუ ვერ გაარკვევს, მაგრამ ვკითხოთ ჩამოსულ “ინვესტორებს”(თუ მართლა ინვესტორებია). ყველაფერი გასაგებია მისთვის, იცხოვრებს რამდენსაც უნდა და როგორც უნდა. მთავარია იყიდოს ტყე, მდინარე, ტბა, ზღვის ნაპირი, მიწა. ხალხს დაასაქმებს და არ გვეყოლება ამდენი უმუშევარი. ცუდია? მოჭრა ტყე, გაიტანა მის ქვეყანაში მიზერულ ფასად და ორ კვირაში მოგვყდა ტელევიზორის მაგიდა 500 ლარად. აი ესაა წინდახედულება, გონებამახვილობა და გამჭრიახობა. შენს მდინარეზე, სადც შენ ბავშვობა გაატარე, თევზს ვერ დაიჭერ. იმიტომ, რომ უკვე ინდოელის ან არაბისაა. საქართველოში ყველაზე ცუდი ისაა, რომ ერთმანეთს ვჩაგრავთ. არავინ არ დაჩაგრულა მა ქვეყანაში ჩვენს გარდა. აფრიკელ ბიჭზე წავიკითხე გაზეთში, ჩხუბი მოსვლია და უკმაყოფილო იყო: -არ ვუყვარვართ ქართველებსო. არაფერი არ მაქვს ამის საწინააღმდეგო. იცხოვროს ბატონო! 6წლის უკან, მაღაზიაში შემხვდა 5-6 წლის ანგელოზივით ბავში, შავკანიანი ნათია. მამა ყავს ნიგერიელი, დედა-”ჩვენებური”. ერთი კითხვა მაქვს. ნათია ნიგერიაში უნდა გათხოვდეს? არავინ არ იცის ამაზე პასუხი და არც არავის ეცოდინება. ჩვენ, ჩვენ აღარ ვართ! ვიყავით, ვართ და აღარ ვიქნებით! მიშა, მიშა, მიშა!!! გაგიჟებას იყო ხალხი. “გადატრიალება მოახდინა 2003 წლის ნოემბერს. ოთხი წლის შემდეგ, პარლამენტის წინ, ხალხი ცრემლსადენი გაით დაშალა. მის “გადყენებას” ითხოვდნენ. “ვარდებით” პრეზიდენტის გადაგდება მე არ მჯეროდა, მაგრამ დავიჯერე. ყველაფერი ვნახე “ყუთიდან” საიდანაც უამრავ სიცრუეს ვუსმენდით და ვუყურებდით ყოველი დღე. მთლად ვარდების ომს (1455-1485წწ) არ გავდა, მაგრამ იყო ემოციური ფაქტები. ერთმა მახსოვს ედურდს ჩაი დარჩა მაგიდაზე და ის დალია. “ბაბუს” დროს, ყველა იპარავდა. პარლამენტარი, ბანკირი, გამყიდველი, “გაიშნიკი” თუ, გლეხი. მნიშვნელობა არ ჰქონდა. ჩვენ ვიყავით, ერთი “დიდი საზოგადოება”, რომელიც თავის ჭილს “ჭამდა”. ზოგი მეტს, ზოგიც-ნაკლებს, მაგრამ ყველა კმაყოფილი იყო. თუნდაც უკმაყოფილო ყოფილიყავი აზრი არ ჰქონდა. ამიტომ, კმაყოფილებას ვამჯობინებდით. შუქის მოსვლა იყო ახალი წელი, შობა, აღდგომა, დაბადების დღე. თუ კი რამე სახალისო და საზეიმო იყო, ყველაფერი შუქის მოსვლასთან ასოცირდებოდა. ყველაზე სახალისო იყო, როგორ ვგებულობდით შუქის მოსვლას. ესი იყო ტაში და უზარმაზარი ემოცია. ქუჩებს რიგ-რიგობით რთავდნენ და ყველას ედებოდა მხიარულება. ყველა ბედნიერი იყო მაგ დროს, დიდი, თუ პატარა. ირთვებოდა ტელევიზორები, სარეცხი მანქანა, რადიო და თუ კი რამის ჩართვა შეიძლებოდა და შეერთება ყველაფერი იტვირთებოდა. თვის ბოლოს, მრიცხველიდან არ უნდა დაგვიწყებოდა ფირის გამოძრობა. ინკასატორს არ უნდა ენახა, თორემ ჯარიმას გამოგიწერდა. მიშას მოსვლასთან ერთად, გაქრა “მხიარულება”. იყო მუდმივი შუქი, ის სიხარული, რომელიც “ბაბუს” დროს გვქონდა გაფერმკრთალდა. ჩვენი “შოჩიკებიც” გაქრა და მოხდა მასიური გამრიცხველიანება. გაქრა “გაიშნიკებიც”. სოკოებივით რომ იდგნენ ყველა ხის ძირს. მივექანებოდით და ახლაც “მივშზუილებთ” ევროპისკენ. ამისთვის რა იყო საჭირო? დემოკრატია, ნულოვანი ტოლერანტობა და “ყველა ციხეში”. განათდა ქუჩები, დაიგო გზები, ჩაოყალიბდა და განახლდა “პატრული”, პენსია გაზდა 100 ლარი, ქართული ჯარი იბრძვის აშშ-ს ინტერესებით ავღანეთსა და ერაში. არც ერთი “კანონიერი ქურდი” თავისუფალი. განათლების სისტემა განახლდა და გახდა ყველასათვის ხელმისაწვდომი. ერთი შეხედვით შთამბეჭდავია. ქუჩაში ვისაც გასვლა ეშინოდა, ტელეფონის და ქურთუკის გარეშე დავბრუნდები შინო, უკვე არ ეშინია. ქუჩა ხომ განათებულია? თან პატრული გვიცავს და მუდამ ხალხის სამსახურშია. თუ კი რამე მოზდება, ქუჩაში, მეზობელთან ან ცოლმა/ქმარმა მოგაყენა შეურაწყოფა, უნდა დარეკო 022. 24/7 შენს სამსახურში. ბებოს და ბაბუს შეეძლო უკვე ნაყინი ეყიდა თავის შვილიშვლისთვის 200ც, ან 125 პური, ან 25კგ ვაშლი, ან ბევრი სხვა რამ, კიდე რაზეც ეყოფოდა ეს 100 ლარი. იმას უფრო უმართლებდა ვინც მარტოხელა იყო. ახერხებდა ჩაის, შაქრის, პურის და კარაქის ყიდვას თვის განმავლობაში. უფრო “უკეთესიც”, შეეძლო “კათარსიზში” საჭმელი ეჭამა. ჯარი ხომ საერთოდ გარდაიქმნა, ევოლუცია განიცადა. კაცები უკვე არ იდგნენ სხვადასხვა ფერის ფორმით და ფეხსაცმელებით. თუნდაც adidas-ის “სპორტულებით”. აშშ-დან ჩამოუვიდათ ფორმა, იარაღი და “გამწვრთნელები” USMA-დან (ამერიკის შეერთებული შტატების სამხედრი აკადემია). ქართველი ჯარისკაცი გახდა უფრო ძლიერი, მამაცი, ისვრის კარგად. ვესვრით ვის? ავღანელებს და ერაყელებს, რომლებიც თავიანთ ტერიტორიაზე, თავიანთ ოჯახებს იცავენ. ჩვენი ბიჭები სახლში ბრუნდება! ზოგს აკლია ფეხი, ხელი, თვალი… ზოგიც ვერ დადის და ზოგიც ვერ ჩამოვიდა. სამაგიეროდ დედა, ცოლი და შვილები დადიან მის სასაფლაოზე. თავი შეწირა “სამშობლოს”. გმირია! პრეზიდენტი და მთავრობა, ოჯახს სამძიმარს უცხადებს. გორგასლის ორდენით აჯილდოვებს და ფულად დახმარებას უწევს. ბიჭებმა გარკვეული გამოცდილება მიიღეს და მზად არიან 2008 წლის აგვისტოსთვის. კარგად დავიწყეთ და ცუდად დავამთავრეთ. დღევანდელ დროში საკმარისი არაა გმირობა ომის მოსაგებად. су-27-ის გადმოფრენა და ჩვენი დაშლა ერთი იყო. მეთაურები გამორბოდა “ყმაწვილებზე” წინ. მოხალისეებს არ იღებდნენ. ჩვენი ძლიერი, გავითარებული “არმია” დაიშალა. მადლობა საფრანგეთის და პოლონეთის პრეზიდენტებს, რომ თბილისშიც არ შემოვიდნენ. ომი მოვუგეთ ოსებს, მაგრამ რუსეთთან დავმარცხდით. გამიგია დამარცხება გმირულად, ვაჟკაცურად, როგორც ქართველებს შეშვენის, მაგრამ არა გაქცევით! ყველა ჯარის კაცი, რომელმაც თავი საქართველოს შესწირა გმირია და ახალს ამაში არაფერს ვამბობ. არც იმათთ ვადანაშაულებ ვინც იქედან გამორბოდა (მეთაურებს ვგულისხმობ), ისინიც ადამიანებია. მაგრამ ქვეყნის მეთაური, პრეზიდენტი, ჩადიხარ საომარ ველზე და თვითმფრინავის გადმოფრენის დროს იმალები. ბ.მიხეილ, “ადამიანურად” მართალი ხართ, მაგრამ თუ ჩვენს წარსულს და წინაპრებს გადავხედავთ: 1795 წლის 8-11 სექტემბერი. აღა-მაჰმად ხანის 6-ჯერ დიდი ჯარი ერეკლე II- ის ჯარზე. თითქმის მთლიანად განადგურდა ერეკლე II- ის ჯარი. ჩვენ დავმარცხდით სასტიკად. ერეკლე II შემორჩა ისტორიას, ჩვენ, ქართველებს, როგორც თავდადებული საქართველოსთვის. 75 წლის ასაკში ძალით გამოიყვანეს ბრძოლის ველიდან. 1795-ის და 2008-ის შედარება არ შეიძლება, მაგრამ ადამიანების: მეფის და პრეზიდენტის ხომ შეიძლება? რა უნდა წაიკითხოს თქვენმა და ჩვენმა შვილებმა საქართველოს ისტორიის წიგნში 2008-ზე? შეიძლება მე უარესი მექნა თქვენს ადგილზე, მაგას ვერავინ ვერ იტყვის, მაგრამ ჩვენი ისტორია დღეს დღეობით ასეთია. ისტორია, რომელშიც ჩვენი შვილები წაიკითხავენ (მე ვერ მოვუყვები) ან YOUTUBE-ზე ნახავენ, როგორ შეცვალა ჩვენმა მთავრობამ ციხის რეფორმა და გახადა ევროპული ციხე. სადაც არის “კომფორტი”, მაღაზია, საჭმელ-სასმელი და გრძელი “ცოცხები”. დანიშნულების და მიხედვით არა, უკანალისთვის. ის ხომ ქურდია? “კანონიერი ქურდია” აბა როგორ? ციხეში ჯდომა არაა საკმარისი. იმ ადამიანებს გაუმარჯოს, ვისაც უკანალში ცოცხი გაუკეთეს და მაინც ქურდი ვარო იძახდა. იმიტომ კი არა, რომ ქურდია? არა, ის ვაჟკაცია! ფორმიანი ჯალათი ვერ ამარცხებს ბორკილებით ხელზე და უკანელში ცოცხით. თუ ადამიანი ქრისტიანია, მართმადიდებელი, მაშინ “კანონიერი ქურდი” არის სექტანტი, “ქურდული სამყარო”-სექტა. ღმერთი-სტალინი. გერბი-მგელი. მართმადიდებლებს გვაქვს ათი მცნება. “ქურდულ სამყაროსაც” თავისი “მცნებები” აქვს. არ შესრულების შემთხვევაში “კანონიერი ქურდი” ვერ გახდება. ერთ-ერთი მცნებაა (მცნება მერვე) “არა იპარო”. რაც პირდაპირ ეწინააღმდეგება “ქურდული სამყაროს” ძირითად “მცნებას”, პარვას. თუ არ მოიპარე, ქურდი ვერ გახდები და თუ არ გაქვს, უნდა მოიპარო. განათლება მიშას “ხანაში” გახდა ყველასათვის ხელმისაწვდომი. თუ “ძალიან ჭკვიანი” იყავი და მისაღებ გამოცდებს, მაღალი ქულებით ჩააბარებდი, უფასოზე ხვდებოდი. თუ არა და წელიწადში 1000-დან ზევით (სასწავლებელს გააჩნია) უნდა გადაგეხადა. ასე მგონია თბილისში ხალხი ვერ ეტევა უკვე. სოფლებიდან და რაიონებიდან ჩამოსული სტუდენტები. ყველას უნდა შვილი განათლებული და წარმატებული ჰყავდეს. ყიდის მშობელი ძროხას, ღორს, ქათამს, რისი გაყიდვაც შეიძლება. მთავარია შვილმა ისწავლოს. 90% რას აკეთებს? ითქვიფება “თბილისურ საზოგადოებაში”. პირველად მეტრო ნახა, ამდენი ახალგაზრდობა, “გახდილი” გოგო-ბიჭები, ღამის ცხოვრება”, სიგარეტი და მარიხუანა. დილით სახლში დაბრუნება. ნაქირავებ ან ნათესავის ბინაში. სწავლაზე უფრო საინტერესო გახდა მისთვის ეს ყველაფერი. კვანტური მექანიკა და ელექტრომაგნეტიზმი გადადო გვერდით. 400-500 კმ დაცილებით, თავისი მშობელი იმისთვის წვალობს, რომ 4-5 წლის შემდეგ, მის შვილს, ტელევიზორში თუ არა გაზეთში მაინც ნახავს “გამოჭიმულს”. ის ხომ ქალაქში ცხოვრობს. არის წარმატებული და მის დასახულ მიზანს მიაღწევს. ბევრმა მიაღწია მიზანს. ზოგი გამყიდველია (ფიზიკოსი), ზოგი ტაქსისტი (ინჟინერი), ზოგიც დამლაგებელი (ეკონომისტი). უნიჭიერესი ერი ვართ. ჭარმოგიდგენიათ ტაქსისტი , თუ ინჟინერია, ინჟინერი ვინ იქნება? მე ვერ წარმომიდგენია. ბანკი ან მიკრო საფინანსო ორგანიზაცია. ორი დაწესებულება, სადაც ყოველ დღიურად რიგებია. ხალხის გამანადგურებლები. ოჯახები ინგრევა, სახლები იყიდება (ან უყიდიან), ხალხი სხვა ქვეყანაში მიდის სამუშაოდ ბანკის პროცენტების გამო. არ მოიძებნება ერთი ოჯახიც, სესხი რომ არ ჰქონდეს ბანკთან. კანონით ბანკი მართალია. არავინ არ გაძალებს. თუ არ გინდა ნუ ღებულობ ფულს. კრედიტის გაფორმების დროს, დარწმუნებული ვარ არავინ არ კითხულობს იმ ფურცლების დასტას, რომელიც ოპერატორი აჩეჩებს ხელის მოსაწერად, თუ რა ვალდებულებებს ვიღებთ საკუთარ თავზე. ჩვენთვის საკმარისია 5 წუთიანი კონსულტაცია მოლარესთან და ყველაფერი გასაგებია. არანაირი თანადგომა ხალხს სახელმწიფოსგან არა აქვს ამ მხრივ. კანონი ვერ არეგულირებს იმ საკითხს, ოჯახები ქუჩაში არ დარჩეს. ყველაფერ ცუდს ვღებულობთ სხვა ქვეყნებიდან. იქნებ კარგის სწავლაც გვეცადა? იქნებ ჩვენც მოგვცეთ იმის საშუალება კრედიტის გამო არ ვიცხოვროთ ქუჩაში! ხომ შეიძლება, თუ არ მუშაობს პირი და კრედიტი აქვს, “იძულებით” დაასაქმოთ და ხელფასიდან ჩამოუჭრათ ნახევარი. მეჩვენება, რომ ჩვენს ქვეყანაში ყველაფერი ჭარბადაა. ბანკები, ბენზინ-გასამართ სადგურები, პოლიტიკური პარტიები, აფთიაქები, “სალონები”, საშაურმეები (ერთ-ერთ ქუჩას “შაურმა” შეგიძლიათ დაარქვათ), ვალები და რა გასაკვირიც არ უნდა იყოს, პარლამენტის შენობა გვაქვს ორი. სამაგიეროდ, ცოტა გვაქვს (ან არ გვაქვს) მოხუცთა თავშესაფარი, უპატრონო ბავშვთა სახლი, უფასო მედიცინა, დახმარენა და ა.შ. გაჭირვებულად არ ითვლება ის ოჯახი, ვისაც სახლში (XXI საუკუნეში) ტელევიზორი და სარეცხი მანქანა აქვს. იმათ დახმარება არ სჭირდებათ. იქნებ მოძებნოთ უსახლკარო ადამიანები და შეიფაროთ. გაჭირვებული ქვეყნის საშველი არ იქნება. არ ვადანაშაულებ არც “მიშას” და არც მის წინამორბედს, რაც არ გაქვს საიდან გააჩენ. ნავთობმა, რომ ამოხეთქოს გორში, მაინც არ გვეშველება უკვე. ერთში ვარ დარჭმუნებული. სანამ სახელმწიფო და ეკლესია ერთად არ იქნება (2004 წლის 12 მარტს თბილისში სპეც. რაზმმა ეკლესია დაარბია სადაც მაღალჩინოსნები იღებდა მონაწილეობას) არაფერი არ გამოვა. სანამ პარლამენტის სხდომა, ლოცვით არ დაიწყება და ლოცვითვე არ დამთავრდება ხსნას ვერ ვნახავთ. სანამ სახელმწიფოში იქნება “დემოკრატია” და ყველა მის ჭკუაზე ივლის დავქუცმაცდებით, ისედეც დანაწევრებული ვართ. საჭიროა კაცი (ქართველი), რომელიც იფიქრებს ხალხზე, ქუჩაში გასვლს არ შეეშინდება დაცვის გარეშე, იმიტომ რომ ხალხს ეყვარება. პირველ რიგში ყურადღებას მიაქცევს შიდა პოლიტიკას, სოფლებიდან და მთებიდან დაიწყებს იმის გარკვევას, რა უჭირს ერს. კვირა დღეს თვითმფრინავით მაიამიში კი არა, ტაძარში გაატარებს ოჯახთან ერთად. ბერთან და ერთან ერთად ილოცებს საქართველოსთვის. ბერები დილის 6-იდან ღამის 12-მდე საქართველოს ლოცვაშია, რომ გადავრჩეთ. ამ შეგნებამდე რომ დავალთ, ამას რომ მივაღწევთ, გატენილი თბილისი, რომ დაიცლება, ყველა მის სოფელს რომ დაუბრუნდება, ყველა ემიგრირებული ოჯახი თავის ბუდეს რომ დაუბრუნდება, მაშინ გვეშველება. თბილისელი თბილისელი იქნება, გლეხი-გლეხი, ინჟინერი-ინჟინერი და დავითი-დავითი (და არა “კესო”) სოფელიც აშენდება. ყველაზე იოლი საქმე ადამიანზე რჩევის მიცემააო. მართალიცაა. თუ ყველა ერთად საქართველოზე ფიქრს დავუთმობთ დღეში რამოდენიმე საათს, ვფიქრობ გვეშველება. ყველა თუ მის საქმეს გააკეთებს რაც იცის და არა გამოგონილს და იძულებით, ფეხზე დავდგებით! ბერი-ბერობდეს, ერი ერობდეს, გლეხი შრომობდეს მიწაზე. ჯარი-ჯარობდეს, ქალი-ქალობდეს, იყოს მზის შუქი დილაზე. ბალღი-ბალღობდეს, ერი ლაღობდეს, არას დარდობდეს მტრის ჯანზე. იყოს, მარადის იბერიის მზე, და ერს ელოცოს ღვთის ხატზე.
კომენტარები |
ილუსტრაციები |
რეცენზიები |
|
მონაცემები არ არის |
|
მონაცემები არ არის |
|
|